Afbouwen van antidepressiva is maatwerk

In Nederland gebruiken ruim 150.000 patiënten antidepressiva langer dan een jaar¹. Veel gebruikers willen het liefst stoppen als het weer beter met ze gaat. Wanneer medicatie aanslaat zal in veel gevallen het moment ontstaan waarop mensen willen en kunnen stoppen met de medicatie. Het stoppen of afbouwen van de medicatie gebeurt in overleg met de behandelend arts.

Afbouwen moet altijd een gespreksonderwerp zijn. Afbouwen is niet iets wat de patiënt alleen kan.

Hier is goede begeleiding bij nodig. Tijdens een behandeling met antidepressiva is het van belang dat het medicijngebruik een regelmatig terugkerend gespreksonderwerp is in het contact tussen de zorgverlener en patiënt. Bespreek vanaf 7 maanden de mogelijkheid om af te bouwen met uw patiënt².

Het voorschrijven en afbouwen van antidepressiva is maatwerk. Niet iedere patiënt reageert immers hetzelfde op het afbouwen. Bij de wens om antidepressiva af te bouwen is het van belang dat apotheker of behandelaar en patiënt de mogelijke onttrekkingsverschijnselen en ervaringen bespreken^2.

Voorlichting en begeleiding vooraf en tijdens het afbouwen is cruciaal³.

Welke stappen zijn er nodig om patiënten op een verantwoorde wijze te begeleiden?

Het is bekend dat patiënten die abrupt of binnen enkele dagen stoppen met een SSRI of een SNRI risico hebben op het krijgen van onttrekkingsverschijnselen (20-78%). Bespreek vooraf met de patiënt de risicofactoren en bepaal samen het afbouw tempo en de doseringsstappen. In de praktische toelichting op multidisciplinair document ‘Afbouwen SSRI’s & SNRI’s’ zijn de belangrijkste punten en stappen opgenomen.

Aanbevelingen op een rij⁴:

Abrupt stoppen met een SSRI of SNR wordt afgeraden.
Voorlichting en begeleiding vooraf en tijdens het afbouwen is cruciaal.
Bepaal samen het tempo en de grootte van de stappen tijdens het afbouwen.

Lees het Multidisciplinair document ‘Afbouwen SSRI’s & SNRI’s’

Het onderbreken of abrupt staken van antidepressiva kan leiden tot onttrekkingsverschijnselen. Deze komen het meest voor bij de SSRI’s en de SNRI’s. Er is echter beperkte wetenschappelijke kennis over de prevalentie van onttrekkingsverschijnselen en de optimale manier om antidepressiva af te bouwen. Het multidisciplinaire document ‘Afbouwen van SSRI’s & SNRI’s’ biedt een rationale en een handvat voor het geleidelijk afbouwen van deze antidepressiva. Gezamenlijke besluitvorming door patiënt en behandelaar is de beste manier om te kiezen voor het afbouwen van medicatie.

Denk voor een optimale begeleiding bij afbouwen aan:
• Een therapie die bij voorkeur wordt vergoed door de zorgverzekeraar. Hierdoor wordt de patiënt niet gelimiteerd in het maken van gezondheidskeuzes.
• Deelbare tabletten met een MGA-afgifteprofiel. Deze maken het mogelijk om stapsgewijs te doseren zonder verandering van afgifteprofiel.
• Het verstrekken van een helder afbouwschema met alle doseerstappen.
• Overweeg het aanraden van een bijpassende medicijndoos.

https://pointer.kro-ncrv.nl/afbouwen-van-medicatie

https://pointer.kro-ncrv.nl/wie-helpt-ons-van-de-pillen-af

In verschillende media wordt aan dit onderwerp aandacht besteed:

Bekijk hier de video van Spraakmakers KRO-NCRV